Home Erfenis aanvaarden en verwerpen Als ik een erfenis verworpen heb of zuiver of beneficiair heb aanvaard, kan ik mijn keuze dan nog wijzigen?

Als ik een erfenis verworpen heb of zuiver of beneficiair heb aanvaard, kan ik mijn keuze dan nog wijzigen?

Eenmaal gekozen, staat deze keuze in principe vast. Er is echter een aantal uitzonderingen waarbij een eenmaal gedane keuze toch terug te draaien is.

Gekozen om de erfenis (beneficiair of zuiver) te aanvaarden of te verwerpen?

Als eenmaal een keuze is gemaakt om de nalatenschap te verwerpen, beneficiair te aanvaarden of zuiver te aanvaarden, is deze keuze in principe niet meer terug te draaien. De wet zegt dat als de keuze eenmaal is gedaan, de keuze onherroepelijk is. Deze regel staat in artikel 4:190 lid 4 BW (lees de toelichting in het Erfenismagazine).

De keuze over de erfenis is niet meer te wijzigen, uitzondering 1

De eerste uitzondering waarbij een keuze over te erfenis toch te wijzigen is, is de situatie dat een erfgenaam zuiver aanvaard heeft en hij daarna een testament ontdekt waardoor hij op grond van dat testament betalingen moet doen waardoor hij minder uit de erfenis krijgt. In dat geval kan hij de kantonrechter vragen om een machtiging om de nalatenschap alsnog beneficiair te aanvaarden. Hij moet dit wel doen binnen drie maanden nadat het testament is ontdekt. Als een testament wordt ontdekt waardoor het erfdeel groter wordt of als er na de zuivere aanvaarding iets gebeurt waardoor zijn erfdeel groter is, kan de erfgenaam ook een machtiging vragen aan de kantonrechter om alsnog beneficiair te aanvaarden. Ook dit verzoek moet gedaan worden binnen drie maanden na ontdekking. Deze uitzonderingen staan in artikel 4:194 BW. Deze situatie komt in de praktijk weinig voor. Als deze situatie zich toch voordoet is het aan te raden een erfrecht advocaat in te schakelen.

De keuze over de erfenis is niet meer te wijzigen, uitzondering 2

De tweede uitzondering waardoor na een zuivere aanvaarding de erfenis toch nog beneficiair aanvaard kan worden, is opgenomen in artikel 4:194a BW. Dit artikel maakt onderdeel uit van de wet BETS, ook wel wet BETOS genoemd. Dit staat voor: Bescherming Erfgenamen Tegen (Onverwachte) Schulden. Dit artikel is bedoeld voor de situatie dat een erfgenaam een nalatenschap zuiver aanvaardt (en dus met zijn eigen vermogen aansprakelijk is voor de schulden van de nalatenschap) en schulden in de erfenis ontdekt die hij niet kende of behoorde te kennen. Als de erfgenaam zo’n schuld ontdekt moet hij binnen drie maanden na ontdekking de kantonrechter verzoeken de nalatenschap alsnog beneficiair te aanvaarden. De kantonrechter is streng in zijn oordeel, in het bijzonder als hij moet oordelen over de vraag of de erfgenaam de schuld behóórde te kennen. Wat had er van de erfgenaam verwacht mogen worden? Hoeveel kennis wordt aan hem toegedicht en hoeveel onderzoek had de erfgenaam zelf moeten doen? Omdat het voor een erfgenaam rampzalig kan zijn als hij met zijn eigen geld de schulden uit de nalatenschap moet betalen, is het raadzaam een erfrecht advocaat in te schakelen. Een advocaat erfrecht kan inschatten of het verzoek kans van slagen heeft en hoe het verzoek het beste aan de rechter kan worden voorgelegd. Lees meer over de wet BETS.

De keuze over de erfenis is niet meer te wijzigen, uitzondering 3

Als een erfgenaam kan aantonen dat er sprake was van bedreiging, bedrog of misbruik van omstandigheden bij het maken van de keuze, kan de keuze teruggedraaid worden. De wet zegt in artikel 4:190 lid 4 BW uitdrukkelijk dat als er sprake is van dwaling, de keuze niet kan worden vernietigd. Als er bijzondere omstandigheden waren ten tijde van de keuze over de erfenis en de keuze pakt niet goed uit, is het aan te bevelen dit met een advocaat erfrecht te bespreken. Samen met een erfrechtadvocaat kan bezien worden of de keuze nog terug te draaien is.

Meer hulp nodig? Advocaten Familie- & Erfrecht helpt u graag. Kijk op www.familie-erfrecht.nl voor professionele hulp.

Gerelateerde vragen

Op welke manieren kunt u een erfenis aanvaarden?

Bent u erfgenaam op grond van een testament of de wet, dan kunt u de erfenis:zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden (ook wel: aanvaarden onder het voorrecht van boedelbeschrijving) of verwerpen. De keuze die u maakt geldt voor uw gehele erfdeel.

Binnen welke termijn moet ik een keuze maken over het aanvaarden of verwerpen van een erfenis?

Het is een misverstand dat u de keuze over het aanvaarden van een erfenis zou moeten maken binnen drie maanden na overlijden. Dat misverstand berust op het zogenaamde ‘recht van beraad’ op grond waarvan schuldeisers gedurende drie maanden na overlijden geen verhaal mogen halen op de goederen van de nalatenschap, zolang niet alle erfgenamen de nalatenschap zuiver hebben aanvaard.

Hoe aanvaard ik een nalatenschap zuiver?

Erfgenamen zijn zich er soms niet van bewust dat zij door te handelen de nalatenschap zuiver kunnen aanvaarden, hetgeen ongemerkt verstrekkende gevolgen kan hebben. Het aanvaarden van een erfenis kan dan onbedoeld gebeuren. Als erfgenamen goederen die tot de nalatenschap behoren onttrekken aan het vermogen van de nalatenschap dan aanvaarden zij de nalatenschap zuiver.

Wat betekent het als ik de erfenis zuiver aanvaard?

Het is mogelijk een erfenis zuiver te aanvaarden door het verrichten van handelingen. Dit kan alleen als niet eerder een verklaring bij de rechtbank is afgelegd waarin een keuze is gemaakt. Een eenmaal gemaakte keuze is onherroepelijk.

Wat betekent het beneficiair aanvaarden van een erfenis?

Op grond van de wet kunnen schuldeisers van de nalatenschap hun vorderingen op de goederen van de nalatenschap verhalen. Indien een erfgenaam de nalatenschap zuiver aanvaardt, kunnen de schuldeisers zich ook verhalen op het privévermogen van de erfgenaam. Indien een erfgenaam de nalatenschap echter beneficiair aanvaardt, geldt dat een schuldeiser zich niet op het privévermogen van een erfgenaam kan verhalen.