Hoofdregel: geen wettelijke termijn voor aanvaarden of verwerpen erfenis

Het is een misverstand dat u de keuze over het aanvaarden van een erfenis zou moeten maken binnen drie maanden na overlijden. Dat misverstand berust op het zogenaamde ‘recht van beraad’ op grond waarvan schuldeisers gedurende drie maanden na overlijden geen verhaal mogen halen op de goederen van de nalatenschap, zolang niet alle erfgenamen de nalatenschap zuiver hebben aanvaard. Het recht van beraad is bedoeld om de erfgenamen de mogelijkheid te geven een eerste onderzoek te doen naar de omvang van de erfenis en ongestoord na te kunnen denken over de vraag of zij de erfenis willen aanvaarden of verwerpen. Het recht van beraad brengt echter niet de verplichting met zich mee om binnen drie maanden een keuze uit te brengen over het aanvaarden van een erfenis. Dat mag ook nog later, tenzij zich een van de hierna te noemen uitzonderingsgevallen voordoet.

Let wel dat als een erfgenaam eenmaal door zijn of haar handelen de erfenis stilzwijgend zuiver heeft aanvaard, de erfgenaam geen andere keuze meer kan maken.

Uitzonderingen: wettelijke termijn voor aanvaarden of verwerpen erfenis

Op de hoofdregel dat er geen termijn geldt voor het aanvaarden of verwerpen van een erfenis kent de wet een aantal uitzonderingen.

  • Wettelijk vertegenwoordiger moet beneficiair aanvaarden | Een wettelijk vertegenwoordiger van een erfgenaam, zoals een ouder van een minderjarige erfgenaam of een curator van een erfgenaam die onder curatele is gesteld, kan een erfenis niet zuiver aanvaarden voor de erfgenaam. De wettelijk vertegenwoordiger kan de erfenis alleen beneficiair aanvaarden of verwerpen. Voor een verwerping heeft hij een machtiging van de kantonrechter nodig. De wettelijke vertegenwoordiger moet de keuze uitbrengen binnen drie maanden nadat de erfenis aan de erfgenaam toekomt. Deze termijn kan op verzoek van de kantonrechter worden verlengd. Als de wettelijk vertegenwoordiger de termijn heeft laten verlopen, geldt de erfenis als beneficiair aanvaard. 
  • Een andere erfgenaam heeft al beneficiair aanvaard | Als één of meer erfgenamen de erfenis al beneficiair hebben aanvaard door het uitbrengen van een verklaring bij de griffie van de rechtbank, heeft de erfgenaam die nog geen keuze heeft uitgebracht doorgaans drie maanden de tijd om een eigen keuze uit te brengen. Doet de erfgenaam dat niet, dan wordt de erfgenaam geacht de erfenis beneficiair te hebben aanvaard. Verlenging van deze termijn door de kantonrechter is niet mogelijk.
  • Termijnstelling door de kantonrechter | Een belanghebbende kan de kantonrechter vragen aan een erfgenaam een termijn te stellen waarbinnen deze een keuze moet maken. Een belanghebbende is bijvoorbeeld een schuldeiser of een mede-erfgenaam. De beslissing van de kantonrechter moet aan de erfgenaam door een deurwaarder worden betekend en worden ingeschreven in het boedelregister bij de rechtbank. Vanaf het moment dat aan beide voorwaarden is voldaan, loopt de termijn die de kantonrechter heeft gesteld. Als de erfgenaam binnen deze termijn geen keuze heeft uitgebracht, dan wordt de erfgenaam geacht de erfenis zuiver te hebben aanvaard. De termijn kan op verzoek van de erfgenaam door de kantonrechter worden verlengd.

Meer hulp nodig? Advocaten Familie- & Erfrecht helpt u graag. Kijk op www.familie-erfrecht.nl voor professionele hulp.