Als uw vader of moeder geen testament heeft gemaakt en overlijdt, dan geldt in principe de wettelijke verdeling. Bent u als kind mede-erfgenaam, dan zit u in de spreekwoordelijke wachtkamer en moet u op uw kindsdeel wachten tot uw langstlevende ouder is overleden, failliet raakt of in de schuldsanering terecht komt.

Hertrouwen langstlevende ouder: is uw kindsdeel dan opeisbaar?

In principe kunt u bij hertrouwen van uw langstlevende ouder uw kindsdeel niet opeisen. Wettelijk gezien kan dat slechts in voornoemde drie gevallen. Bij testament kunnen deze opeisbaarheidsgronden worden uitgebreid, waarbij u kunt denken aan het geval van hertrouwen van uw langstlevende ouder in gemeenschap van goederen. In dat geval heeft een dergelijk hertrouwen dus een direct gevolg voor de opeisbaarheid van uw kindsdeel.

Hertrouwen langstlevende ouder: wat kunt u als kind met de wilsrechten?

Op grond van het wettelijk erfrecht hebt u als kind vier zogeheten ‘wilsrechten’. Deze wettelijke rechten brengen mee dat als u als kind in bepaalde situaties aanspraak kunt maken op goederen van uw overleden ouder, ook al hebt u (enkel) recht op een geldvordering vanwege de wettelijke verdeling. Deze rechten zijn in het leven geroepen vanwege het zogeheten ‘stieffamiliegevaar’. Dit doet zich voor bij hertrouwen van uw vader of moeder, omdat goederen van de nalatenschap dan terecht kunnen komen bij uw stieffamilie in plaats van bij u als kind, bijvoorbeeld door vererving. Er zijn vier wilsrechten, namelijk voor vier specifieke situaties één:

Moeder is overleden, vader wil hertrouwen

Het eerste wilsrecht ziet op de situatie dat uw langstlevende ouder aangifte doet van zijn voornemen te gaan hertrouwen. U kunt als kind in dat geval bij uw langstlevende ouder aanspraak maken op goederen waarmee u bijvoorbeeld een speciale band hebt. Uw ouder behoudt het vruchtgebruik van het goed, tenzij de ouder ervan afziet.

Moeder is overleden, vader is hertrouwd, vader overlijdt

Het tweede wilsrecht geldt in de situatie dat uw ouder is overleden, uw langstlevende ouder is hertrouwd en die vervolgens komt te overlijden. U kunt dan tegenover uw stiefouder aanspraak maken op goederen zoals hiervoor onder 1. bedoeld, waarbij echter niet de mogelijkheid van het behoud van vruchtgebruik voor de stiefouder geldt.

Vader is hertrouwd en overlijdt

Het derde wilsrecht betreft het geval dat u als kind een geldvordering hebt verkregen op uw stiefouder, met wie uw ouder was hertrouwd, vanwege het overlijden van uw eigen ouder. Dan geldt dat u aanspraak tegenover de stiefouder kunt maken op goederen van de nalatenschap van uw overleden ouder, maar dat de stiefouder het vruchtgebruik van dat goed behoudt, tenzij daarvan wordt afgezien.

Vader is hertrouwd en daarna overleden, stiefouder komt te overlijden

Het vierde wilsrecht biedt u als kind de mogelijkheid om eveneens goederen op te eisen uit de nalatenschap van uw eigen ouder, in het geval deze ouder tijdens leven was hertrouwd, daarna overleed en vervolgens uw stiefouder (op wie u een geldvordering hebt verkregen door het overlijden van uw eigen ouder) overlijdt. U kunt dan aankloppen bij de erfgenamen van de stiefouder voor de overdracht van een of meer goederen. Er is geen sprake van vruchtgebruik zoals hiervoor onder 1. en 3. bedoeld.

In alle gevallen geldt dat u in principe enkel goederen kunt claimen met een waarde van maximaal uw kindsdeel (plus eventuele rente). Houdt u er rekening mee dat de waarde van het goed in mindering komt van uw geldvordering, het kindsdeel.

Bij testament kunnen de wilsrechten overigens geheel worden uitgesloten voor u als kind. Ook kunnen ze worden beperkt of juist uitgebreid. Dit kan voor u anders zijn bepaald in het testament dan voor uw broer of zus.

Gerechtelijke procedure bij hertrouwen van uw ouder

In de praktijk leidt hertrouwen geregeld tot onrust en discussie binnen de familie. Een erfrechtadvocaat kan u als kind adviseren over vragen rondom de opeisbaarheid van het kindsdeel in dat geval, maar kan u ook bijstaan in rechterlijke procedures. Denkt u aan een procedure tot uitkering van uw kindsdeel of tot vaststelling van de hoogte ervan als daar onenigheid over is. Ook kan een erfrechtadvocaat u bijstaan in procedures om de toepasselijke wilsrechten af te dwingen, in het geval uw vader, moeder of stiefouder daaraan weigert vrijwillig mee te werken.

Meer hulp nodig? Advocaten Familie- & Erfrecht helpt u graag. Kijk op www.familie-erfrecht.nl voor professionele hulp.