Heb ik een notaris nodig bij de verdeling?

In principe geen notaris nodig

De verdeling is de slotfase in de afwikkeling van de nalatenschap. In beginsel zijn het de erfgenamen zelf die gezamenlijk verdelen, tenzij er een executeur-afwikkelingsbewindvoerder (ook wel drie sterren executeur genoemd) is die op grond van het testament bevoegd is om zelfstandig te verdelen. Zonder een executeur-afwikkelingsbewindvoerder kunnen de gezamenlijke erfgenamen natuurlijk besluiten dat één van de erfgenamen een verdelingsoverzicht maakt en ter goedkeuring aan de andere erfgenamen voorlegt, maar dat werkt niet voor elke nalatenschap.

Een notaris kan ingeschakeld worden bij een verdeling, bijvoorbeeld om discussie tussen de erfgenamen onderling te voorkomen. Een notaris is daarbij onpartijdig adviseur en zal proberen de neuzen van de erfgenamen dezelfde kant op te krijgen. Bij de verdeling van inboedelspullen kan de notaris bijvoorbeeld een familieveiling opzetten, die inhoudt dat de erfgenamen om de beurt een lootje trekken en een goed mogen uitzoeken. Verkrijgt de ene erfgenaam bij de verdeling in waarde meer dan een andere erfgenaam, dan kan dit bij de verdeling van andere goederen zoals de banksaldi, verrekend worden. Komen de erfgenamen er met of zonder notaris niet uit, dan is de hulp van een advocaat en soms de rechter geboden. Van de rechter kan immers gevorderd worden de verdeling zelf vast te stellen.

Verplichte inschakeling notaris

De wet bepaalt dat in sommige situaties een notaris (notariële akte) verplicht is bij de verdeling. Behoort bijvoorbeeld onroerend goed tot de nalatenschap en wordt dit in het kader van de verdeling aan een van de erfgenamen toebedeeld, dan dient die verdeling en levering via een notariële akte plaats te vinden. Dit heeft te maken met de wettelijke regels die verplicht voorschrijven op welke manier de eigendom van onroerend goed overgaat.

Zijn personen erfgenaam die niet het vrije beheer over hun vermogen hebben (denk aan minderjarigen of personen die onder curatele staan), dan stelt de wet eveneens een aantal verplichtingen. De verdeling dient in een notariële akte te worden opgenomen én voor de verdeling is goedkeuring van de kantonrechter nodig. De kantonrechter kan overigens bepalen dat hiervan mag worden afgeweken. In nalatenschappen met een geringe omvang bijvoorbeeld, waarbij wel een minderjarige betrokken is, volstaat regelmatig een onderhandse verdelingsovereenkomst. Een notaris is dan niet nodig.

Kortom, de wet stelt in diverse situaties de inschakeling van een notaris verplicht, maar afwijking is onder omstandigheden mogelijk.

Meer hulp nodig? Advocaten Familie- & Erfrecht helpt u graag. Kijk op www.familie-erfrecht.nl voor professionele hulp.