Als in een testament een executeur-afwikkelingsbewindvoerder is benoemd, wat kan de kantonrechter dan beslissen over het afwikkelingsbewind?
Er zijn verschillen soorten executeurs (voorheen executeur-testamentair). Zo is er de begrafenisexecuteur, de beheersexecuteur en de executeur-afwikkellingsbewindvoerder. Ook bij de executeur-afwikkelingsbewindvoerder heeft de kantonrechter diverse taken. Een executeur-afwikkelingsbewindvoerder heeft de meest vergaande bevoegdheden bij de afwikkeling van een nalatenschap. Een afwikkelingsbewindvoerder mag – naast het beheren van de goederen van de nalatenschap en de voldoening van de schulden die tijdens het beheer uit die goederen behoren te worden voldaan – zonder medewerking of toestemming van de erfgenamen, zelfstandig, de nalatenschap verdelen indien dit in het testament is bepaald. Zonder afwikkelingsbewind mag de executeur de nalatenschap alleen beheren, schulden van de nalatenschap voldoen en goederen te gelde maken voor zover dat nodig is om de schulden te voldoen. Een afwikkelingsbewind heeft als strekking het gemeenschappelijk belang van de rechthebbenden. De belangen van de executeur-afwikkelingsbewindvoerder (dit is vaak de langstlevende echtgenoot) zijn vaak tegengesteld aan die van de erfgenamen. Mede om die reden gelden de algemene regels van testamentair bewind, zodat de wet een aantal waarborgen biedt tegen het handelen van de afwikkelingsbewindvoerder. Daarbij kan gedacht worden aan het eisen van een boedelbeschrijving en rekening en verantwoording. Ook kan aan de kantonrechter het ontslag van de afwikkelingsbewindvoerder worden verzocht en is er een expliciete aansprakelijkheidsbepaling in de wet opgenomen op grond waarvan de afwikkelingsbewindvoerder voor de schade aansprakelijk kan worden gehouden. Voor een nadere uitwerking wordt verwezen naar de rol van de kantonrechter bij testamentair bewind en executele.